اتصالات پرسی چیست
اتصالات پرسی نیز نوعی از انواع اتصالات لوله پنج لایه است که برای ایجاد ارتباط بین لوله های ۵ لایه به کار می رود. برای این که یک پروژه لوله کشی برای مصارف آبرسانی یک عمر طولانی با عملکرد عالی داشته باشند، نیازمند لوله و اتصالات پنج لایه هستیم. این نوع از اتصالات با انواع دیگر از لحاظ ظاهری و نیز ساختار کمی متفاوت است. گاهی اوقات در کنار انواع دیگر اتصالات مانند اتصالات رزوه ای قرار گرفته و به کار می رود. در برخی موارد نیز به صورت مستقل در کارها کاربرد دارد.
به هر حال در تمامی سیستم های لوله کشی اعم از لوله پنج لایه یا غیره، برای ایجاد ارتباط، انشعاب گرفتن و تغییر دادن مسیر و جهت لوله ها از اتصالات متفاوتی می توان استفاده نمود. در مقاله قبلی در مورد اتصالات کوپلی به تفصیل صحبت نمودیم. در اتصالات رزوه ای که نام دیگر اتصالات کوپلی است، همان طور که در مقاله مربوط به آن ذکر شد، ما برای این که لوله و اتصالات را آب بندی کنیم، از مهره برای این کار استفاده می کنیم. در این جا به بررسی ویژگی ها و کاربردهای اتصالات پرسی خواهیم پرداخت.
برای اتصال این تجهیز در محل خود از دستگاه پرس کمک گرفته می شود. در هنگام پرس کردن یک حلقه ی استیل وجود دارد که روی لوله باید پرس شود. در مقایسه با سایر انواع اتصالات که از مهره استفاده می کنند و این مهره ها هستند که ارتباط لوله و اتصالات را ایجاد می کند. به عملیات فوق آببندی نیز می گویند. بنابراین یکی از ویژگی های خوب این نوع از اتصالات نسبت به اتصالات رزوه ای سرعت در عملیات نصب و راحت بودن این فرایند می باشد. در واقع ابزار پرس وقتی دو لوله را در کنار یکدیگر قرار داده و پرس می کند، آج ها یا دندانه های اتصال در لوله قرار می گیرد و وجود اورینگ ها در کنار آن ها، نصاب لوله را از آب بندی درست لوله ها مطمئن می کند. علت انتخاب این نام برای این نوع اتصالات نیز انجام عملیات پرس است.
بدنه اتصالات پرسی
به منظور دوام بیشتر محصول و ایجاد مقاومت بیشتر در برابر خوردگی، رسوب گرفتن و یا فرسایش، بدنه ی این نوع اتصالات از جنس برنج ساخته می شود. در مقابل برای زیبایی و دوام بیشتر آن ها را آبکاری می کنند که برای این مورد نیز از آبکاری توسط نیکل استفاده می شود. این بدنه در برابر اکسیژن مقاومت نموده و نیکل موجود بر روی آن، علاوه بر زیبایی، خواص فوق را افزایش می دهد. ترکیب این دو آلیاژ نیکل و برنج این امکان را فراهم می آورد تا ویژگی های فوق افزوده شده و امکان استفاده از این محصولات در هر دو سیستم لوله کشی سرد و گرم فراهم شود. این محصولات دارای نشان استاندارد هستند و آرم شرکت ونشان استاندارد محصول روی آن ها حک می شود.
خواص فیزیکی آلیاژ برنج
برنج از لحاظ ظاهری زرد رنگ بوده و در برابر اکسید شدن نیز مقاومت خوبی دارد. این نوع آلیاژ از ترکیب مس و روی ساخته می شود. دلیل ترکیب این دو باهم به دست آوردن آلیاژی است که قابلیت چکش خواری بالاتری نسبت به هر یک از آن ها به تنهایی دارد. البته سایر خواص هر کدام را نیز ارتقاء می دهد. نوع این آلیاژ دودویی است. نقطه ی ذوب این محصول بسیار بالا و در حدود ۹۰۰ درجه سانتی گراد می باشد. در برابر انجماد و حلالیت مواد بسیار مقاوم است و از این رو برای به کارگیری در لوله ها بسیار مطلوب خواهد بود. یکی دیگر از دلایل استفاده از این آلیاژ این است که بر سلامت افراد تاثیر نا مطلوبی نخواهد داشت.
خواص فیزیکی آلیاژ نیکل
نیکل به دلیل کمیاب بودن نسبتا گران است ولی خواص بیشماری که دارد آن را به یک عنصر مهم در ترکیبات تبدیل می کند. از دیرباز این عنصر با مس ترکیب می شده است. این ماده دارای سطحی صاف، صیقلی و درخشنده است و برای همین مورد برای آبکاری استفاده می شود. نیکل کاربردهای فراوان دیگری در ترکیب با سایر فلزات دارد. برای مثال برای ساخت سکه، زره ، کلید و … کاربرد داشته است. این ماده نیز برای سلامتی انسان خطری ندارد و به راحتی می تواند در سیستم لوله کشی استفاده شود.
حلقه استیل اتصالات پرسی
وجود قسمت هایی که دارای کیفیت مناسب و جنس ضد آب هستند در یک سیستم لوله کشی و تجهیزات آن لازم و ضروری است. برای این منظور معمولا از مواد ضد زنگ استفاده می شود. وجود حلقه با جنس استیل در اتصال پرسی نیز یکی از همین موارد است. این استیل در برابر زنگ زدن مقاوم بوده و نیز به عملیات آب بندی کمک می کند. وجود سوراخ بر روی این حلقه ی استیل یا stainless steel باعث می شود تا لوله در برگرفته و از سوی دیگر بدنه ی برنجی آن را محصور می کند. در زمان نصب باید دقت لازم به عمل آید زیرا وقتی آن را بر روی لوله فشار دهیم ثابت شده و امکان تغییر آن وجود نخواهد داشت. علاوه بر ضد زنگ بودن این فلز بسیار مقاوم و مستحکم نیزهست.
اورینگ های اتصال پرسی چیست
این ماده پلاستیکی به این منظور مورد استفاده قرار می گیرد که عملیات آب بندی را به شکل صد در صد تضمین کند. در واقع زمانی که آج یا دندانه هایی که در مورد آن ها صحبت شد در لوله قرار گرفتند، این اورینگ های پلاستیکی نیز در بین این آج ها قرار می گیرند. تعداد این اورینگ ها دو تاست که در هر انشعاب قرار داده شده اند. شاید تصور شود که جنس پلاستیک اصلا مناسب نیست. اما این تصور درست نیست به این دلیل که این مواد در برابر گرما بسیار مقاوم هستند. این مواد به راحتی خشک نمی شوند و یا نمی شکنند.
مهار پلاستیکی اتصال پرسی
برای این که بتوان حلقه ی استیل را بر بدنه اتصال قرار داده و آن را مهار نمود در قسمت انتهایی آج های هر انشعاب از مهار پلاستیکی استفاده می کنیم.
روش و نوع نصب اتصالات پرسی
سرعت نصب اتصالات پرسی به دلایل خاصی بالاست. مهار پلاستیکی که در بالا به آن اشاره شده عملا برای افزایش سرعت تعبیه شده است. به این صورت که با نگهداری حلقه ی استیل در محل خود باعث می شود تا روی بدنه ثابت شده و مراحل کار با سرعت بیشتری انجام شود. با توجه به مواردی که در بالا به آن ها اشاره شد، نصب ساده انجام می گیرد. ابتدا لوله را داخل انشعاب اتصال قرار می دهیم. لوله کالیبره را باید در بین حلقه ی استیل و آج های بدنه قرار داد. زمانی که سوراخ های حلقه ی استیل دیده شد، از دستگاه پرس برای پرس کردن یا فشردن اتصال و لوله استفاده می کنیم.
ابزار نصب اتصال پرسی
برای این که بتوان این اتصالات را به هم ارتباط داده و آن ها را متصل نمود، معمولا از دستگاه ها و تجهیزات خاصی مانند کالیبر، فنرخم کن، قیچی، دستگاه پرس دستی، دستگاه پرس برقی هیدرولیکی استفاده می شود.
از قیچی برای برش و از کالیبر برای این که ابتدای لوله ها را برای وارد شدن اتصال به داخل آن باز کنند، استفاده می شود. این کار برای این است که اورینگ اتصالات آسیب نبیند. سیستم لوله کشی ۵ لایه به دلیل این که به اتصالات زیادی نیاز ندارد، در اکثر موارد می توان از فنر خم کن برای خم نمودن لوله ها استفاده نمود. در این شرایط مسیر با استفاده از خم کردن لوله تغییر می کند و دیگر نیاز به اتصالاتی وجود ندارد.
دستگاه پرس دستی به راحتی قابل حمل و جابه جایی می باشد. این دستگاه برای پرس کردن حلقه ی استیل مورد استفاده قرار می گیرد. ابتدا اندازه فک را مشخص می کنیم بر اساس اندازه اتصال تنظیم می کنیم. در انتهای آن دستگاه اهرم هایی وجود دارد که امکان تنظیم دستی را با فشار دادن دست روی آن ها فراهم می کنیم. در ادامه فک را روی اتصال گذاشته و فشار داده و عملیات پرس را انجام می دهیم. دستگاه پرس برقی هیدرولیکی نیز به همین شکل عمل می کند با این تفاوت که بعد از تنظیم کردن فک و قرار دادن اتصال در آن محل فقط کافی است که یک دکمه را فشار دهیم. با این روش عملیات پرس به شکل اتوماتیک انجام می شود.